Met camera’s voor kentekenherkenning boven de Nederlandse autowegen heeft de politie de afgelopen vijf jaar ook automobilisten en bijrijders gefotografeerd, terwijl daarvoor geen wettelijke basis bestond. Dit schrijft NRC op basis van interne stukken van de politie.

De foto’s zouden onder meer zijn gebruikt voor opsporing en strafrechtelijke onderzoeken. Ze zijn gemaakt met ANPR-camera’s die de politie boven de snelwegen heeft laten monteren om bijvoorbeeld auto’s te signaleren, waarvan de eigenaar nog een boete moet betalen. Er zijn zo’n 300 van dergelijke camera’s in gebruik, waarbij ongeveer een vijfde ook gezichten haarscherp kan vastleggen. Voor dat laatste heeft de politie echter meestal geen juridische grondslag. Het is alleen toegestaan na een bevel tot stelselmatige observatie en dat middel wordt zelden ingezet.

Onderzoek
Op 1 juni is al gestopt met het onwettige gebruik van de ANPR-camera’s. De camera’s worden echter niet verwijderd, want de politie wil het wetenschappelijk bureau van het OM eerst laten onderzoeken of er wellicht een andere wettelijke grondslag is te bedenken om gezichten te mogen fotograferen. Zolang dit onderzoek loopt, worden bestaande foto’s niet gebruikt voor strafrechtelijk onderzoek. Voorheen gebeurde dat wel, maar volgens het OM op zeer kleine schaal. Exacte cijfers zijn niet bekend, maar de 55 camera’s hebben de afgelopen vijf jaar ruim zeshonderd miljoen foto’s gemaakt. Intussen worden steeds betere camera’s aangeschaft, die bijvoorbeeld ook registreren of iemand een telefoon of iets anders in zijn hand houdt onder het sturen. De foto’s van kentekens mogen 28 dagen worden bewaard, tenzij ze langer nodig zijn voor onderzoek. Er is nooit toestemming verleend voor het maken van foto’s van inzittenden.