De helft van de werkende Nederlanders geeft aan dat er op werk duidelijke afspraken zijn gemaakt over gewenst en ongewenst gedrag. Dat blijkt uit de jaarlijkse publieksmonitor van Ipsos, uitgevoerd in opdracht van het Nationaal Actieprogramma Aanpak seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld (NAP).

Uit de publieksmonitor, andere recente onderzoeken en berichtgeving in de media blijkt dat seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld nog vaak voorkomen. Op de werkvloer, maar ook op allerlei andere plekken in de samenleving. In gevallen waarin het misgaat is vaak sprake van wegkijken, goedpraten, bagatelliseren en het probleem bij het slachtoffer leggen. Het veranderen van deze ongewenste cultuur vraagt iets van de hele maatschappij. Binnen het NAP werkt het kabinet daarom met allerlei partijen in de samenleving aan een cultuurverandering. Afgelopen jaar zijn daarin de eerste belangrijke stappen gezet, schrijven minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en minister Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap in een brief aan de Tweede Kamer.
Bijvoorbeeld op het gebied van bewustwording van omstanders, betere hulpverlening voor slachtoffers en het realiseren van een veiligere werkomgeving. Daarbij is de aanstelling van de onafhankelijke regeringscommissaris Mariëtte Hamer van grote waarde gebleken dankzij haar adviezen en bijdrage aan het maatschappelijke gesprek.

Gesprek op werkvloer is cruciaal
Door alle aandacht voor het thema voert de helft van de Nederlanders op werk makkelijker het gesprek over seksueel grensoverschrijdend gedrag, zo blijkt uit de publieksmonitor. Ook ervaren ze meer begrip voor elkaars standpunten. Om het gesprek op de werkvloer verder aan te moedigen, start morgen de campagne ‘Met elkaar trekken we de grens’. Onderdeel van de campagne zijn ook handvatten voor werknemers. Zoals een routekaart voor een veilig gesprek, die kan helpen om dit thema bespreekbaar te maken bij collega’s of leidinggevenden. Deze handvatten zijn te downloaden via www.metelkaartrekkenwedegrens.nl.
Minister Van Gennip: “In een veilige samenleving is het cruciaal dat we het met elkaar hebben over gewenst en ongewenst gedrag. Dat geldt zeker ook voor de werkvloer. Seksueel grensoverschrijdend gedrag blijkt in onze werkcultuur nog een diepgeworteld probleem. We moeten dit met elkaar uitbannen. Door het te bespreken, kunnen we het doorbreken.”
Minister Dijkgraaf: “Iedereen moet volwaardig en veilig kunnen deelnemen aan de maatschappij. Dat is een mensenrecht dat we met elkaar moeten beschermen. Het stemt hoopvol dat gesprekken over omgangsvormen op de werkvloer ervoor zorgen dat Nederlanders het makkelijker vinden om actie te ondernemen of grenzen aan te geven. Ik roep iedereen dan ook op om deze belangrijke dialoog samen aan te gaan.”

Stappen richting veiligere samenleving
Omdat nu nog niet alle organisaties afspraken hebben over omgangsvormen, onderzoekt het kabinet de mogelijkheid om een gedragscode en klachtenregeling voor bedrijven verplicht te stellen. Om werkgevers ook te ondersteunen in het creëren van een veilige werkomgeving, heeft de Regeringscommissaris vorige week een nieuwe editie van de ‘Handreiking voor cultuurverandering op de werkvloer’ gepresenteerd. Bovendien is de Regeringscommissaris in gesprek met allerlei sectoren, zoals de zorg, de sport en de media.
Ook op andere terreinen werkt het kabinet aan een veiligere samenleving. Sinds de start van het NAP zijn bijvoorbeeld stappen gezet om de hulp voor slachtoffers van seksueel grensoverschrijdend gedrag te verbeteren. De ministeries van Volksgezondheid en Justitie trekken samen op met partners uit het veld om de hulpverlening beter te laten aansluiten op wat slachtoffers nodig hebben. Ook sloten studentenorganisaties van het mbo, hbo en wo, op initiatief van Regeringscommissaris Hamer, afgelopen zomer het Studentenpact waarmee zij zich committeren aan de aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld. Verder werkt minister Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid via het wetsvoorstel seksuele misdrijven, dat morgen door de Eerste Kamer wordt behandeld, aan modernisering van de zedenwetgeving. Hiermee wordt seksueel grensoverschrijdend gedrag strafrechtelijk beter aangepakt.