Terrorisme is nog steeds de grootste zorg onder Nederlanders, zo meldt de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). De aanslag in Utrecht op 18 maart 2019 had hier echter geen significant effect op. 59 procent van de Nederlanders laat het dagelijks leven niet beïnvloeden door een dergelijke gebeurtenis.

Dat blijkt uit de reguliere voorjaarsmeting van de Risico- en Crisisbarometer en een flitspeiling uitgevoerd na de aanslag in Utrecht. De flitspeiling wees een lichte stijging van zorgen om terrorisme uit ten opzichte van de voorjaarsmeting (62% tegenover 58%). Het niveau ligt daarmee lager dan in het najaar van 2018 (67%). Zorgen om andere rampen en crises volgen op ruime afstand: spanningen tussen bevolkingsgroepen (29%) en extremisme (29%) volgen in de top 3. Ruim een derde van de ondervraagden acht het mogelijk om zelf betrokken te raken bij een aanslag. 49 procent acht die kans (zeer) onwaarschijnlijk, 30 procent enigszins waarschijnlijk en 5 procent (zeer) waarschijnlijk. 54 procent maakt zich daar weinig tot geen zorgen om. Eén op de tien Nederlanders bezoekt locaties waar hij of zij zich onveilig voelt minder vaak.

Relatief hoge ‘samenredzaamheid’ onder Nederlanders
Mocht er zich een ramp of crisis voordoen, dan voelen zes op de tien Nederlanders zich verplicht anderen te helpen. De mate van samenredzaamheid onder Nederlanders is voor het eerst in de meting meegenomen. De helft van de Nederlanders verbindt er wel voorwaarden aan. Zo helpt 50 procent een ander als zeker is dat hun naasten veilig zijn en helpt 42 procent alleen als ze zelf geen gevaar meer lopen.

Zorgen om nepnieuws gedaald
Het aantal mensen dat zich zorgen maakt om nepnieuws is ten opzichte van vorig jaar gedaald. Maakte in 2018 nog een derde van de Nederlanders zich daar zorgen om, nu is dat een vijfde. Zo’n 10 procent controleert altijd of het nieuws klopt. Ook dit aantal is duidelijk lager dan de vorige meting. Toen was dat nog 18 procent.

Voorbereiding op rampen en crises
Op rampen en crises zegt een grote meerderheid van de Nederlanders, net als in het najaar van 2018, niet voldoende te zijn voorbereid. Terwijl ze die wel waarschijnlijk achten: cyberdreigingen worden door 62 procent van de Nederlanders het meest waarschijnlijk geacht. Daarna volgen terrorisme (57%) en extremisme (52%).

Halfjaarlijkse publieksmeting
De Risico- en Crisisbarometer is een halfjaarlijkse publieksmeting onder zo’n achthonderd Nederlanders van 15 jaar en ouder. Doel hiervan is om inzicht te verkrijgen in de zorgen, angsten en het gevoel van veiligheid van burgers en het vertrouwen dat Nederlanders hebben in het optreden van de overheid bij rampen en crises. Dit gebeurt aan de hand van de lijst rampen en crises uit het Nationaal Veiligheidsprofiel die aan de respondenten wordt voorgelegd. De voorjaarsmeting 2019 is uitgevoerd tussen 14 en 18 maart 2019.
Twee weken na de reguliere voorjaarsmeting was er een representatieve flitspeiling uitgevoerd naar aanleiding van de aanslag in Utrecht op 18 maart. Deze resultaten zijn meegenomen in de rapportage van de voorjaarsmeting.