Veiligheid is niet vanzelfsprekend. Bouwwerken dienen aan een groot aantal eisen te voldoen om te voorkomen dat bij een incident slachtoffers vallen. Daarbij gaat het om veiligheidsvoorzieningen als blustoestellen en noodverlichting, maar ook om het gebruik van brandwerend of -vertragend bouwmateriaal.

Het instorten van het dak van een winkelcentrum na een flinke storm, een gevel die naar beneden komt, of een pand dat brandgevaarlijk is. Het zijn allemaal voorbeelden die weleens in het nieuws zijn geweest. Vaak loopt het goed af, maar een onveilige werkomgeving kan ervoor zorgen dat werknemers gevaar lopen. Een veilig gebouw zorgt voor een veilige werkomgeving. Maar daar komt veel bij kijken. De veiligheid van een industrieel gebouw valt of staat met noodvoorzieningen. Noodvoorzieningen die gericht zijn op snelle ontdekking van gevaar, goede communicatie en manieren om tijdig te kunnen ingrijpen bij een noodsituatie.

Brand- en rookdetectie
Bij brand- en rookdetectie systemen kan gedacht worden aan rookmelders en blusinstallaties zoals sprinklers of brandblussers. Ook een brandmeldcentrale kan zorgen voor extra veiligheid op de werkvloer. Brandblussers moeten op makkelijk bereikbare plekken aanwezig zijn en moeten aan de NEN-EN-normen voldoen, zoals de NEN 2559 Onderhoud van draagbare blustoestellen, NEN 2659 Onderhoud van verrijdbare blustoestellen, NEN 4001+A1 Brandbeveiliging – Projectering van draagbare en verrijdbare blustoestellen, NEN-EN 671-1 Vaste brandblusinstallaties – Brandslangsystemen – Deel 1: Brandslanghaspels met vormvaste slang, NEN-EN 671-3+C11 Vaste brandblusinstallaties – Brandslangsystemen – Deel 3: Onderhoud van brandslanghaspels met vormvaste slang en brandslangsystemen met plat-oprolbare slang, NEN-EN 3-7 Draagbare blustoestellen – Deel 7: Eigenschappen, prestatie-eisen en beproevingsmethoden, NEN-EN 1866 Verrijdbare blustoestellen en NEN 1594 Droge blusleidingen in en aan gebouwen.

BHV-middelen
Ook BHV-middelen dragen bij aan goede noodvoorzieningen die zorgen voor een veilige werkomgeving. EHBO kits en AED’s moeten op makkelijk bereikbare plaatsen aanwezig zijn en snel toegankelijk zijn op het moment dat zich een noodsituatie voordoet.
In geval van brand kan het zijn dat de elektriciteit uitvalt. Dan moet er altijd noodverlichting zijn. Onder alle omstandigheden moeten nooduitgangen en vluchtwegen goed toegankelijk en zichtbaar zijn. Op werkplekken waar het risico op brand hoger is moet volgens de Arbowet altijd noodverlichting aanwezig zijn. Deze dient te voldoen aan NEN-ISO 30061:2007.

Constructie van het gebouw: Compartimenten
Ook de constructie van een gebouw moet veilig zijn. In het Bouwbesluit (Besluit bouwwerken leefomgeving) worden organisaties verplicht om een gebouw in compartimenten op te delen en deze van elkaar te scheiden met brandwerende materialen. Hierdoor kunnen rook en vuur geïsoleerd worden in het geval van een brand, waardoor er meer tijd ontstaat om te vluchten en de brand te blussen omdat deze zich minder snel kan verspreiden. Er is een aantal eisen waaraan voldaan moet worden. Zo moeten bij brand brandwerende deuren automatisch kunnen worden gesloten. Indien dit niet mogelijk is moeten BHV’ers dit doen. In de scheidingswanden en vloeren mogen geen openingen zijn. En er moet gebruik worden gemaakt van een speciale kwaliteit glas
Ook de vloeren van een industriële werkomgeving moeten veilig zijn. Het is daarom belangrijk om voor een vloer te kiezen die goed bestand is tegen hitte en de invloed van zuren. Kies bijvoorbeeld voor gietvloeren voor bedrijfsruimte. Een gietvloer is veilig en slijtvast en extreem belastbaar.

Brandveiligheidsinstructies
Brandveiligheidsinstructies geven informatie over de maatregelen die genomen moeten worden in het geval van brand. Daarnaast beschrijven ze de veiligheidsuitrusting in gebouwen zoals de plaatsing van brandblussers en het evacuatieplan. Het is belangrijk dat de instructies goed leesbaar en makkelijk zichtbaar zijn.
Allereerst moeten er veiligheids- en interventie-instructies worden beschreven in het geval van een brand. Ook de werking van het brandalarm en contacten en procedures voor het inroepen van de brandweer moeten duidelijk worden beschreven. Daarnaast vermelden de brandveiligheidsinstructies de instructies voor de evacuatie en het in veiligheid brengen van mensen in het gebouw. Ook gedragsinstructies komen aan bod. Bijvoorbeeld de branddeuren vrijhouden, niet roken etc. De vluchtroutes en nooduitgangen worden beschreven en de plaats van verzamelpunten voor de evacuatie van het terrein.

Opslag van gevaarlijke stoffen
Door gevaarlijke stoffen kunnen risico’s ontstaan. Bij gevaarlijke stoffen kun je denken aan voorraden of restanten van chemicaliën of zuren. Het is belangrijk dat de opslag van deze stoffen aan de eisen voldoet. Een lekkende verpakking kan al een keten van gebeurtenissen teweeg brengen die kunnen leiden tot een gevaarlijke situatie.  Denk bijvoorbeeld aan een zuur dat de verpakking van een andere stof aanvreet. Gaat het hier om een brandgevaarlijke vloeistof dan kan er makkelijk brand of explosie ontstaan. De eisen voor de opslag van gevaarlijke stoffen wordt beschreven in PG15 (Publicatiereeks Gevaarlijke Stoffen 15)

BHV’ers
Bedrijfshulpverleners zijn getraind om te handelen in het geval van brand of andere calamiteiten. Zij weten bijvoorbeeld hoe ze mensen veilig uit een brandend gebouw kunnen krijgen. Ook weten BHV’ers hoe ze moeten handelen in andere noodsituaties zoals in het geval van een bedrijfsongeval. Ze weten hoe ze eerste hulp moeten bieden aan mensen en hoe ze bijvoorbeeld iemand moeten reanimeren.

Preventie
Goede preventie kan een hoop ellende voorkomen. Zorg dat werknemers die in een gevaarlijke omgeving werken zich altijd houden aan de veiligheidsvoorschriften om bedrijfsongevallen te voorkomen. Zorg dat alle werknemers zich hierbij betrokken voelen. Daarnaast is efficiënte brandpreventie ook erg belangrijk. Voldoende brand- en rookmelders zijn verplicht volgens de Arbo. Daarnaast is het ook belangrijk om deze regelmatig te laten controleren.