Een bordje in je winkel met Winkeldieven opgelet! Wij hebben camera’s. Als u hier steelt geeft u toestemming om de beelden te plaatsen op boevenvangen punt nl. Mag dat?

ICT-jurist Arnoud Engelfriet kreeg via zijn website iusmentis.com van een lezer een foto en vroeg zich of een waarschuwende tekst op een bordje een creatieve truc kan zijn om privacyschendingen te omzeilen. Hieronder volgt zijn reactie:

Op “dé opsporingssite van Nederland” staan inderdaad camerabeelden van winkeldiefstallen en andere criminaliteit, hoewel de site zich haast erbij te zeggen dat het ‘meestal’ officiële opsporingsberichten zijn die met toestemming van Justitie worden verspreid. En waar het gaat om onofficiële opsporingsberichten (die van de sticker dus), verwijst men naar een Tweede Kamermotie van 8 november 2011 waarin zou worden bepaald “dat burgers beelden van dieven online mogen zetten”.

Inderdaad, in 2011 besloot de Kamer dat het tijd werd voor een wetsvoorstel op grond waarvan

burgers zonder angst voor strafrechtelijke vervolging en/of bestuurlijke beboeting beeldregistraties van overvallers en andere verdachten van misdrijven op internet kunnen zetten of op andere manieren kunnen openbaren, mits daarbij aangifte wordt gedaan bij de politie en de beeldregistratie tevens wordt aangeboden aan de politie,

Alleen: een motie is eigenlijk niet meer dan een verzoek aan de regering, regel dit eens. Het is geen wet en je kunt als burger geen rechten ontlenen aan de inhoud van een motie. Deze tekst uit 2011 heeft dus geen rechtskracht en burgers behouden dus hun angst voor strafrechtelijke vervolging en/of bestuurlijke beboeting.

Wat onder de huidige privacywetgeving een feature is en geen bug: het idee is dat Justitie de opsporing doet en in dat kader beslist of portretten van verdachten gepubliceerd moeten worden of niet. Dat dat een achterhaald standpunt is en massaal geschonden wordt, geloof ik onmiddellijk – maar in het recht geldt dat de specificatie het wint van de implementatie, en niet zoals in de IT andersom.

Die sticker is een leuke hack om dit op te lossen. Immers, met toestemming mag alles, toch? Dus wie zegt “ja ik ben een steeldief zet me maar online” mag achteraf niet meer zeuren over zijn privacy.

Maar zoals wel vaker met bijdehante hacks betwijfel ik ten zeerste of een rechter dit zal accepteren. Toestemming moet onder de privacywet expliciet worden gegeven (hoi cookiewet) en het stelen van benzine of winkelvoorraad kun je toch moeilijk als een expliciete toestemmingshandeling zien.

Bovendien: wat als je géén dief bent en toch op die site gezet wordt omdat men dácht dat je een dief was? Dan is er geen toestemming want het bordje gaat niet over niet-dieven.

Arnoud