Het Openbaar Ministerie (OM) eist een gevangenisstraf van zeven jaar en TBS met dwangverpleging tegen een 33-jarige Amerikaan. Hij wordt verdacht van het in Groningen op 10 maart 2021 om het leven proberen te brengen van een politieman en het verwonden van zijn vrouwelijke collega.

Tijdens de avondklok, ingesteld vanwege de corona-pandemie, zien de agenten twee mannen zonder licht fietsen. De agenten spreken de mannen aan. Die reageren niet. Uiteindelijk wordt hen op de Van Houtenlaan gevraagd zich te legitimeren.

Uit het niets
Na een korte woordenwisseling wordt de mannelijke agent vanuit het niets met een mes aangevallen door de verdachte. Zijn collega probeert hem met behulp van een wapenstok te ontzetten. Na de worsteling rennen de mannen weg. Daarbij laten ze hun fietsen en een zwart petje achter. De agent is zeer ernstig gewond aan hals en gezicht. Hij wordt geopereerd en overleeft ternauwernood de aanval. De agente heeft twee verwondingen aan haar bovenbeen.

Woonboot
De politie doet direct een buurtonderzoek en plaatst foto’s van de fietsen en camerabeelden van een nabij gelegen supermarkt op social media. Een van de fietsen wordt herkend door een man die een woonboot verhuurt aan twee mannen die de verdachten blijken te zijn. De politie doet daar een inval, maar vinden de verdachten niet.

Aanhouding
Dat doet de Franse politie op 13 maart 2021 wel. Door inzet van telefoontaps en met hulp van de Belgische en Franse autoriteiten worden de verdachten aangehouden in Noord-Frankrijk in een huurauto. Ook worden messen gevonden, waarbij op één van die messen het DNA van de politieman zit.

Poging doodslag
Op basis daarvan en op basis van bekennende verklaringen van de verdachte acht de officier van justitie wettig en overtuigend een poging doodslag bewezen. “Daarbij heeft de verdachte meermalen gericht op het hoofd en in de hals gestoken. (…) Het had niet veel gescheeld of de politieman had het niet overleefd. Het handelen van verdachte was enkel en alleen gericht op het uitschakelen van de agent.”

Koppelriem
Daarnaast is het zo goed als zeker aan de koppelriem van de agente te danken dat er bij haar geen vitale delen zijn geraakt bij het helpen ontzetten van haar collega. “Als het mes van de verdachte niet op de koppelriem was gestuit dan was de kans op zwaar lichamelijk letsel als gevolg van steken in het bovenlichaam met daarin vitale organen aannemelijk geweest.”

TBS
De verdachte is onderzocht in het Pieter Baan Centrum. Deskundigen constateren dat de verdachte zonder behandeling zo maar opnieuw de fout in kan gaan. Ook geven zij aan dat er sprake is van een psychische stoornis. Deze uit zich onder meer in een gebrek aan inzicht in eigen handelen en waanachtige overtuigingen. Zij adviseren daarom TBS met dwangverpleging.

Bescherming maatschappij
Een TBS-maatregel heeft als doel om de maatschappij te beschermen. Aan de andere kant moet een TBS-behandeling, voor zover mogelijk, gericht zijn op een veilige en verantwoorde terugkeer naar de maatschappij. Dat gebeurt door het gecontroleerd verlenen van verlof, waardoor iemand stapsgewijs kan terugkeren in de maatschappij.

Vreemdeling zonder verblijfstatus
In deze zaak is de verdachte een vreemdeling zonder verblijfstatus. Hij kan niet terugkeren in de Nederlandse maatschappij. Wat wel kan is dat hij een in Nederland opgelegde straf in de Verenigde Staten kan ondergaan. Daarbij dient de kanttekening te worden gemaakt dat het onduidelijk is of dat land een TBS-maatregel ten uitvoer kan leggen. “Deze vraag is uitgezet bij de Amerikaanse autoriteiten, maar daarop is nog geen reactie ontvangen.”
Alles afwegende vraagt de officier van justitie aan de rechtbank wel de TBS-maatregel met dwangverpleging op te leggen. “Hier prevaleert het belang van een veilige samenleving boven het persoonlijk belang van de verdachte nu er geen verantwoord alternatief is.”

Realiseren
Tot slot. Geweld tegen agenten werkt in de ogen van de officier van justitie strafverzwarend. De verdachte heeft groot fysiek en psychisch leed veroorzaakt bij twee agenten die gewoon hun werk deden. Uit het niets zijn zij geconfronteerd met een ongekende agressie. De officier van justitie geeft aan dat een dergelijke gebeurtenis een enorme impact heeft op hen, hun familie en collega’s. “Zij maken zich allen grote zorgen, waarbij ze zich ineens weer keihard realiseren dat het werk van een politieagent zeker niet zonder gevaar is.”

De zaak tegen de andere aanwezige man wordt vrijdag behandeld.