Alarmmeldingen van een automatische brandmeldinstallatie zijn in de meeste gevallen loos. De loze meldingen worden vaak veroorzaakt door ondeskundig handelen en zorgen voor veel onnodige brandweerinzet. Die onnodige inzet kost de samenleving naar schatting twintig miljoen euro per jaar.

In heel Nederland rukt de brandweer jaarlijks in zo’n 60.000 gevallen van brandmelding voor niets uit. En in maar liefst 52.000 keer, zo’n 86 procent, is de loze melding afkomstig van een automatische brandmeldinstallatie, een zogenaamde BMI. “Je kunt nog zo’n goed systeem ontwikkelen, maar brandveiligheid staat of valt met goede kennis van de brandmeldinstallatie”, concludeert Tom Smole, directeur van Siemens Building Technologies aan de vooravond van de beurs Safety & Security in Amsterdam.

Ondeskundig interpreteren van een alarmmelding en niet adequaat handelen door de beheerder liggen hier veelal aan ten grondslag. Volgens Tom Smole van Siemens schiet niet alleen de opleiding van het verantwoordelijk personeel te kort, maar schort het vaak ook aan het onderhoud van de installatie. “Ik ben bang dat dit soort zaken in een tijd waar bedrijven steeds meer bezuinigen op kosten ook daadwerkelijk een sluitpost gaat worden. Slecht onderhoud en onvoldoende kennis leveren niet alleen gevaarlijke situaties op, maar ook veelvuldig nodeloos uitrukken door de brandweer.”

Elke keer dat de brandweer uitrukt kost dat gemiddeld 480 euro. In Amsterdam alleen al, komen er per maand gemiddeld drieduizend meldingen binnen. Maar slechts in een kwart procent van die gevallen is er daadwerkelijk brand. “Ik zie op korte termijn dan ook geen verbetering als eigenaren van BMI’s geen maatregelen nemen om de kennis van hun installaties te vergroten”, aldus Tom Smole.

Loos alarm levert niet alleen ergernis en onnodige kosten op, maar gebruikers verliezen bovendien het vertrouwen in hun systeem waar technisch niets mis mee hoeft te zijn. Een beheerder met gedegen kennis van zijn brandmeldinstallatie die zijn taken en verantwoordelijkheden serieus neemt, verhoogt de brandveiligheid en verbetert de samenwerking met de interne organisatie en de brandweer. Smole pleit dan ook voor gedegen opleidingen en instructies voor alle beheerders van de duizenden brandmeldinstallaties die ons land rijk is. “Want voor echte brandveiligheid is de menselijke factor doorslaggevend”.

Daarnaast zijn veel loze alarmen terug te voeren op onjuiste plaatsing van brandmelders. “In hotels zitten ze bijvoorbeeld vaak direct naast de badkamer op het plafond gemonteerd. Als dan de deur opengaat, reageren ze op de wolk stoom en heb je weer een loze melding”. Tenslotte is de interne communicatie heel belangrijk. “De beheerder moet de mensen van de Bedrijfshulpverlening (BHV) goed instrueren en op de hoogte houden. Iedere medewerker zou ook instructies moeten krijgen over wat te doen bij een brandalarm. Maar ook dat schiet er helaas vaak bij in”.

“Techniek hoeft niet het struikelblok voor loze alarmen hoeft te zijn”, aldus Smole. “Brandmeldinstallaties kunnen we zodanig fine tunen dat ze het verschil zien tussen stoom uit de badkamer, sigarettenrook of rook van een beginnende echte brand. Ofwel het verschil tussen een echt en een loos alarm”.